Tip: scan je aankopen op duurzaamheid met gratis app
QuestionMark is een gratis app waarmee je je potentiële aankopen in de supermarkt kan controleren op gezondheid, biodiversiteit, milieu en dierenwelzijn. De organisatie achter QuestionMark berekende al de duurzaamheidscore van 20.253 producten (daar komen er nog bij), van yoghurt (soja, mager bio, mager weidegang, enz) over eieren (omega 3 uitloop, rondeel, scharrel ,enz) tot vlees en vleesvervangers (falafel, haas wild, rund Argentijns, enz). Groenten en fruit zitten (nog) niet in de database.
Hoe werkt het?
Als je een product scant, krijg je eerst een globale score met een onderverdeling per factor. Quorn bijvoorbeeld heeft een totaalscore van 9,8. Dat is 10 voor gezondheid, 10 voor milieu, 10 voor biodiversiteit en 9 voor dierenwelzijn. Als je meer wil weten, klik je gewoon op één van de scores. Zo leer je bijvoorbeeld dat Quorn een kleine hoeveelheid eiwit van scharreleieren bevat als bindmiddel, waardoor het slechts een score krijgt van 9 op dierenwelzijn. Wat de druk op het milieu betreft, leer je dan weer dat bij de productie van Quorn 2,4 kilogram broeikasgas vrijkomt, en dat dit weinig is in vergelijking met vlees en eieren. Eenzelfde oefening voor Boursin roomkaas levert volgende score op: 6,5. Dat is 8 voor gezondheid, 5 voor milieu, 7 voor biodiversiteit en 6 voor dierenwelzijn. Staat de score je niet aan? Dan stelt de app alternatieven voor, te vinden in dezelfde supermarkt.
Hoe komt QuestionMark aan die duurzaamheidsscores?
Een panel van experts heeft onderzocht welke onderzoeksmethoden en gegevens er voor elke duurzaamheidsfactor (gezondheid, milieu, biodiversiteit, dierenwelzijn) te vinden zijn. Per indicator (bv kilogram broeikasgas per kilo geproduceerd product) werd vervolgens gezocht naar onderzoeksinstellingen die volgens de gewenste onderzoeksmethode de nodige informatie kunnen verzamelen. Met hen is afgesproken dat zij voor elke variant van een product de cijfermatige waardes van de indicatoren aanleveren, op basis waarvan QuestionMark zelf de productvarianten rangschikt (van hoogste score naar laagste score). Die rangschikking werd vervolgens gebruikt om een schaal op te stellen van 1 tot 10, waarbij elk product voor elke factor een score kreeg. Er werd geen weging toegekend aan de verschillende indicatoren voor het berekenen van de totaalscore (het gemiddelde van de 4 subscores), zodat elke gebruiker zelf kan beslissen welke duurzaamheidsfactor voor hem het belangrijkste is.
Meer informatie over deze manier van scoring vind je in de QuestionMark wiki. Die wiki maakt de werking van QuestionMark opvallend transparant en democratisch: iedereen kan de scores controleren (bronvermelding), informatie toevoegen en deelnemen aan het debat erover. Op de wiki vind je bovendien allerlei aanvullende informatie, zoals nieuwe inzichten, kritische vragen, onderzoeken, foto’s en films.
Wie nog vragen heeft over de werking en onafhankelijkheid van QuestionMark, kan daarvoor terecht op de website.
Kan ik alles scannen?
QuestionMark is een Nederlandse uitvinding. De producten die in de database zitten, komen dus uit Nederlandse supermarkten. Maar enkele daarvan hebben ook vestigingen in België: Albert Heijn, Aldi, Lidl, Spar en HEMA.
Het aantal producten in de database bedraagt momenteel 20.253, maar dat aantal groeit. Ook het aantal productgroepen wordt uitgebreid. Nu vind je alleen nog maar informatie over kaas, melkdranken, desserts, eieren en vlees/vleesvervangers, maar in de toekomst komen daar onder meer koffie, vis, groenten en fruit, deegwaren, cosmetica en zelfs houten meubelen bij. De productuitbreidings- en andere plannen van het team kan je volgen in de QuestionMark-blog.
Waar vind ik de app?
De app is gratis beschikbaar in de App Store (iPhone en iPad) en in Google play (Android). Geen tablet of smartphone? Alle informatie is ook beschikbaar op de website.
Meer info: www.thequestionmark.org
