In het spoor van: de Plantjesweekend-azalea

Van 14 tot 16 september kan heel Vlaanderen weer azalea’s kopen ten voordele van de strijd tegen kanker. Inderdaad, het Plantjesweekend voor Kom op tegen Kanker komt er aan, en dat al voor de 24ste keer. Maar wat is het verhaal precies achter die azalea? Wij legden ons oor te luisteren bij Christoph Stevens, commercieel manager bij FlorAmor uit Lochristi, met het keurmerk Flandresse al bijna van bij het begin partner voor het Plantjesweekend.

Waarom precies de azalea?
Christoph Stevens: In eerste instantie is de azalea heel erg geschikt om het hele traject te overleven. De plantjes krijgen namelijk op donderdag of vrijdag allemaal hun hoes, in het weekend steken we ze in dozen, en vanaf maandag tot en met donderdagochtend worden ze bij alle vrijwilligerscomités geleverd, die ze dan op hun beurt op vrijdag, zaterdag en zondag aan de man brengen. Een azalea kan dit aan. Het plantje kan tegen de kou, het mag ook wat warmer zijn, het kan een week in een hoes zonder water … Met bijvoorbeeld een cyclamen of een saintpaulia zou dat niet lukken, want die zijn veel gevoeliger.

Daarnaast wilde Kom op tegen Kanker een typisch Vlaams of Belgisch product voor het Plantjesweekend, en dat is de azalea op en top (nvdr. Bijna 85 procent van de Europese azalea’s komt vandaag de dag uit Oost-Vlaanderen, en in 2010 werd de Gentse azalea door Europa erkend als streekproduct (BGA, Beschermde Geografische Aanduiding)). Dit in tegenstelling tot een kalanchoë bijvoorbeeld, die over heel Europa geteeld wordt. Dat het product volledig in Vlaanderen geteeld wordt, maakt de ecologische voetafdruk van het transport ook zo klein mogelijk. Daarnaast nemen we trouwens nog tal van maatregelen om het hele traject zo duurzaam en milieuvriendelijk mogelijk te maken. Nieuw dit jaar bijvoorbeeld is dat de plantjes in composteerbare hoesjes zitten.

Welk ras azalea wordt verkocht op het Plantjesweekend?
Christoph Stevens: De Plantjesweekend-azalea is een Helmut Vogel, genoemd naar de Duitse sierteler die 50 à 60 jaar geleden via veredeling tot deze nieuwe soort kwam. Traditioneel gezien kunnen azalea’s maar bloeien vanaf december/januari. Vogel is echter beginnen veredelen op de vroegste soorten. Op een moment had hij een plant die in november al kon bloeien, en die heeft hij zijn naam gegeven. Daarna is hij blijven veredelen, op twee fronten: bloeivervroeging en kleurassortiment. De Helmut Vogel-azalea kan nu in theorie bloeien van in augustus tot en met december/januari. En er bestaan naast de originele rode ook roze, zalmkleurige, witte …

Voor ons bedrijf is die vroegbloeiende azalea, samen met de timing van het Plantjesweekend, trouwens ideaal. De drukke periode voor onze traditionele handel, van genetisch helemaal andere soorten, start namelijk in oktober, en die loopt keihard door tot in april. Dat we het Plantjesweekend-order, goed voor ruim 300.000 plantjes of zo’n 10 % van onze omzet, buiten de drukke periode kunnen doen, is heel belangrijk. Bovendien is het ook goed voor ons bedrijf en de hele sector dat we in deze periode al een kwalitatief mooi plantje in de markt kunnen zetten. Dat is enorme reclame voor de traditionele plantjes in de maanden die erop volgen.

Hoelang duurt de teelt van een Plantjesweekend-azalea?
Christoph Stevens: Net geen vol jaar. Eigenlijk starten we van zodra de actie weg is direct de planten op voor het volgende jaar. Dat gebeurt in koude serres, waar we per kweekpot vier kleine stekskes zetten. Daar kweken we ze tien maanden op, tot het plantje groot genoeg is om te stoppen met groeien. Eind juni gaan ze dan voor vier weken in de koelcel, waar de knoppen helemaal uitrijpen. Eind juli, begin augustus verhuizen ze dan voor drie à vier weken naar een warme serre, en begin september bloeien ze dan.

In theorie weten wij heel precies wanneer we wat moeten doen, maar het hele traject wordt natuurlijk beïnvloed door klimatologische omstandigheden. Verzamelen we bijvoorbeeld in het voorjaar veel regenwater in onze voorraadbassins, dan kunnen we het bijvoeden en bemesten optimaal regelen, want regenwater is redelijk neutraal. Moeten we zoals dit jaar een beroep doen op oud water of grondwater en heeft dat water al een hoog pH, dan kun je niet meer bijmesten. En heb je bijgevolg minder invloed op de kwaliteit van de planten. Een ander voorbeeld is veel of weinig zon, frissen of warme nachten in augustus. Dat heeft een invloed op het aantal dagen dat het duurt vooraleer ze bloeien. Die verschillen proberen we te counteren met onze infrastructuur: doeken in de serres voor meer schaduw, vensters open of dicht, verwarming of niet, extra licht of niet … Dat is puzzelen, wetenschap en veel fingerspitzengefühl. Een hele uitdaging om ze met de tip in kleur klaar te hebben voor ze worden uitgeleverd. Die tip in kleur is belangrijk. Heb je al meer kleur op de bloem of grotere bloemen, dan verbruiken ze meer water. En als het vochtig is, heb je bovendien veel kans op bloemrot.

En dan verspreiden onze azalea’s zich over heel Vlaanderen. Dat moment is wel wat speciaal, en het is als bedrijf ook heel leuk om op die manier iets te kunnen doen voor een goed doel.

• Op welke locaties je een azalea kunt kopen en alle andere informatie over het Plantjesweekend vind je op de website van Kom op tegen Kanker.
• Meer informatie over de Gentse azalea vind je op Gentseazalea.be.